Wat betekenen al die financiële termen? Waar staan de indicators voor? Op deze pagina lees je meer uitleg over de Finance Tool, en financiering voor je onderneming in het algemeen. Heb je een vraag? Laat het ons weten.
De financiers die in de Finance Tool zijn opgenomen, richten zich met name op impact investment, waarbij het doel is om positieve maatschappelijke en/of milieu impact te bereiken, evenals financieel rendement. Bekijk ook de interessante video voor meer uitleg.
Type financiering
‘Type financiering’ staat voor de wijze waarop een financier kapitaal verstrekt aan de onderneming. We maken onderscheid in de volgende typen financiering:
- Aandelen: Een onderneming verkoopt (een deel van) zijn aandelen aan de investeerder en ontvangt hiervoor het benodigde kapitaal. Financiering door middel van verkoop van aandelen komt in verscheidene vormen en namen, waaronder venture capital, impact investment en participaties.
- Converteerbare lening: Dit kan een goede optie zijn voor startende ondernemingen. Met een converteerbare lening sluit je aanvankelijk een lening af bij de financier. Deze lening wordt op een later omgezet (‘geconverteerd’) in (certificaten van) aandelen. Als onderneming kan je op deze manier een lening tegen betere voorwaarden krijgen, en de financier krijgt hierbij korting op de aandelenprijs.
- Crowdfunding: Bij crowdfunding (of ‘publieksfinanciering’) heb je niet een enkele financier, maar worden de financiers gevormd door een grote groep mensen, de ‘crowd’, die allen in jouw onderneming investeren. Deze financiering kan plaatshebben in de vorm van donaties, (converteerbare) leningen, of aandelen, of via voorverkoop. De laatste jaren is het aantal crowdfundingsplatformen sterk gegroeid, waarbij enkele platformen zich specialiseren op een bepaalde branche of impactgebied. Een aantal hiervan zijn opgenomen in de Finance Tool.
- Donatie / Subsidie: Bij een donatie of gift word je als onderneming geld geschonken door een fonds, gemeente of individu. Bij grotere bedragen zijn er voorwaarden verbonden aan de financiering, bijvoorbeeld een tegenprestatie van de onderneming (bijv. in het geval van sponsoring).
- Lening: Bij een lening of kredietaanvraag zorgen onderpand en rente ervoor dat het risico wordt gecompenseerd. Leningen komen in verschillende vormen, zoals microkrediet en hypothecair krediet. Microkredieten zijn kleine leningen tot ca. €50.000 voor ondernemers die nog niet aan de criteria voor reguliere leningen kunnen voldoen.
Converteerbare leningen zijn als een aparte categorie opgenomen in de Finance Tool. Het aantal banken en fondsen dat leningen verstrekt tegen betere voorwaarden aan (startende) sociaal ondernemers is groeiende. Sommige financiers in de Finance Tool verstrekken ‘achtergestelde‘ leningen: dit wil zeggen dat de financier bij faillissement wordt achtergesteld in zijn positie als schuldeiser. De schuld wordt hierbij dus eerst ingelost bij ‘gewone’ schuldeisers als werknemers en banken.
Financiers treden in sommige gevallen ook op als ‘garantsteller‘. Hierbij treedt de financier op als borgsteller in het geval je als onderneming een lening wilt afsluiten, maar je als onderneming nog teveel risicodragend bent.
Hoogte financiering
De hoogte van de financiering die je als ondernemer nodig hebt is afhankelijk van de groeifase waarin je je bevindt, en kan verschillen per financier.
Impactgebied
Het impactgebied staat voor het veld waarin je als sociale onderneming een maatschappelijk of ecologisch probleem wilt aanpakken. Social Enterprise NL hanteert de volgende impactgebieden (zie ook Onze leden).
- Verhogen van arbeidsparticipatie van een kwetsbare doelgroep
- Verhogen van sociale cohesie in een wijk of buurt
- Bevorderen van internationale ontwikkeling en Fair chain
- Circulaire en duurzame productie
- Voedseltransitie en natuurbehoud
- Energietransitie
- Verbeteren van de zorg
Rechtsvorm
De rechtsvorm van je onderneming kan meespelen in het vinden van de juiste financiering. Ben je een stichting? Dan kan je bijvoorbeeld geen aandelen plaatsen, of een converteerbare lening afsluiten. Andersom worden donaties of subsidies vaak niet verstrekt aan BV’s. De volgende rechtsvormen zijn opgenomen in de Finance Tool:
- Besloten Vennootschap (BV)
- Coöperatie
- Stichting
- Vereniging
- Vennootschap onder firma (vof)
- Eenmanszaak
- Rechtsvorm niet relevant – Bij sommige financiers speelt de rechtsvorm geen rol bij het verstrekken van financiering; alle rechtsvormen kunnen zich in principe aanmelden voor financiering.
Fase onderneming
Het type en de hoogte van financiering dat je nodig hebt is ook afhankelijk van de groeifase waarin je je als onderneming bevindt. Wij onderscheiden vier groeifasen*:
In de seed-fase (0-2 jaar) leg je de basis van je onderneming: je werkt een idee uit tot een prototype product of service. Maar waar haal je het geld hiervoor vandaan? De meeste startende ondernemingen vinden kapitaal vanuit eigen vermogen of bijdragen van vrienden of familie, de friends, family & fools. Je kunt echter ook een crowdfundcampagne beginnen, of aankloppen bij een bank of microfinancier. De gemiddelde hoogte van financiering in de seed-fase ligt rond de €10.000-€25.000.
In de start-up fase (1-3 jaar) werk je je product of dienst verder uit, en breng je het op de markt. Geleidelijk bouw je een klantenkring op en stel je jezelf concrete doelstellingen voor de toekomst. Je genereert je eerste omzet en het is tijd om de groei door te zetten. In deze fase kan je gaan denken aan het verstrekken van aandelen (zie indicator Type financiering: aandelen), of een grotere lening afsluiten. Investeringen van start-ups bedragen dikwijls tussen de €100.000-€250.000.
Het loopt op rolletjes en je belandt in de early-stage groeifase (3-5 jaar). In dit stadium kan je gaan denken aan schaalvergroting, kwaliteitsverbetering en het betreden van nieuwe markten, in Nederland of daarbuiten. Met je onderneming groeit ook je behoefte aan financiering, die in veel gevallen tussen de €1.000.000 en €2.500.000 bedraagt.
De laatste fase die we onderscheiden is de later-stage groeifase (>5 jaar). Je onderneming heeft een reputatie opgebouwd bij haar klanten, leveranciers en andere stakeholders, en je streeft naar verdere groei of uitbreiding. Wellicht wil je zelfs een nieuw product of service introduceren. Mogelijk vertrekken sommige oprichters en/of investeerders in deze fase, en zoek je naar nieuwe financiers die de later-stage growth kunnen helpen waarmaken.
Veel financiers richten zich alleen op een bepaald soort financiering. Zo is er bij projectfinanciering een (nieuw), concreet project met duidelijke uitkomsten waar je als onderneming naar streeft. Een andere vorm van financiering is het verstrekken van groeikapitaal. Hierbij krijg je als onderneming financiering voor het opschalen of uitbreiden van je onderneming, bijv. voor het aannemen van nieuwe werknemers of het zoeken van nieuwe huisvesting. Beide vormen van financiering kunnen terugkomen in alle hierboven genoemde groeifases.
*De groeifases zijn gebaseerd op de categorisering in McKinsey, Scaling the impact of the social enterprise sector (2016).
Verder lezen
Op zoek naar subsidies en andere overheidsregelingen? Op ondernemersplein.nl staat een subsidiewijzer. Hierin kan je zoeken op regio, soort regeling en meer.