Social Enterprise Monitor 2019: groei en beïnvloeding van anderen

Sociale ondernemingen, bedrijven met primair een maatschappelijke missie, groeien en willen ook andere bedrijven aanzetten tot duurzamer en/of socialer gedrag. Meer dan de helft (56%) van de sociaal ondernemers geeft aan proactief andere bedrijven te benaderen met het aanbod kennis te delen. Ondertussen nam de werkgelegenheid bij deze bedrijven tussen 2018 en 2019 met 14% toe. Dit en meer blijkt uit de laatste editie van de Social Enterprise Monitor, het grootste jaarlijkse onderzoek naar de ontwikkeling van sociale ondernemingen in Nederland.

Werkgelegenheid bij sociale onderneming neemt fors toe, bijna helft winstgevend

De werkgelegenheid bij sociale ondernemingen is tussen 2018 en 2019 met 14% toegenomen. Deze groei komt overeen met andere onderzoeken en eerdere edities van de Social Enterprise Monitor. Deze groei laat zien dat sociale ondernemingen naast maatschappelijke waarde ook economische waarde leveren. 42% van de ondernemingen geeft aan winstgevend te zijn, 22% draait break even en 36% verlies.

Impact reikt verder dan eigen onderneming

74% van de sociale ondernemingen geeft aan zich actief in te zetten om andere organisaties te beïnvloeden om hun impact te vergroten, dit doen ze onder andere door andere bedrijven actief te benaderen met het aanbod kennis te delen (56%) of te lobbyen bij de overheid (32%). De impact die sociale ondernemingen creëren gaat dus verder dan die direct via de verkoop van het product of dienst wordt gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan Kromkommer, dat een actieve rol heeft gespeeld in het politiek agenderen van voedselverspilling.

Samenwerking met multinationals wordt als kansrijk en positief ervaren

44% van de sociale ondernemingen werkt op een bepaalde manier samen met een groot bedrijf en nog eens 53% van de ondernemingen ambieert dit. Deze samenwerkingen worden door sociaal ondernemers positief gewaardeerd. Dit soort samenwerkingen tussen een multinational en sociale ondernemingen kunnen in potentie een win-win situatie opleveren als de maatschappelijke gedrevenheid en innovatiekracht van een sociale onderneming wordt gecombineerd met de schaal en expertise van een multinational. Voorbeelden hiervan zijn de samenwerking tussen sociale onderneming i-did en Ikea of Closing the Loop en T-Mobile.

SDG’s staan op de radar

De duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (SDG’s) zijn relatief goed bekend bij sociale ondernemingen. 72% geeft aan bekend te zijn met de SDG’s en 48% van de ondernemers past hun strategie aan op de SDG’s of is van plan dit te doen. Dit staat in schril contrast met het regulier MKB waar 28% aangeeft bekend te zijn met de SDG’s (MKB servicedesk). Volgens het onlangs verschenen advies van de Sociaal-Economische Raad aan het kabinet blijkt bovendien dat het bedrijfsleven in het algemeen nog te weinig doet om de SDG’s te halen (zie nieuwsbericht NRC).

Samenwerking gemeente meest genoemde obstakel voor groei

De samenwerking met gemeenten is het meest genoemde obstakel tot groei, dit wordt door 32% van de ondernemers genoemd. Een belangrijke verklaring hiervoor is dat een grote groep van de onderzochte ondernemingen zich richt op bieden van werk aan mensen met een arbeidsbeperking. Hierbij zijn ze afhankelijk van de gemeente en met name de instroom van ‘mensen met aan afstand tot de arbeidsmarkt’ verloopt in veel gemeenten zeer stroef. Op hetzelfde moment waarderen ondernemers de relatie met gemeenten wel positief en steeds meer gemeenten stellen beleid op om de samenwerking met sociale ondernemingen te verbeteren. Andere vaak genoemde obstakels zijn het vinden / behouden van klanten (27%) en het feit dat het business model nieuw is en zich nog moet bewijzen (27%).